Yazılım

Bir bilgisayarda donanıma hayat veren ve bilgi işlemde kullanılan programlar, yordamlar, programlama dilleri ve belgelemelerin tümünü ifade eder.

Değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik aygıtların birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu sağlayarak görevlerini ya da kullanılabilirliklerini geliştirmeye yarayan makine komutlarıdır.

Yazılım, elektronik aygıtların belirli bir işi yapmasını sağlayan programların tümüne verilen isimdir. Bir başka deyişle, var olan bir problemi çözmek amacıyla bilgisayar dili kullanılarak oluşturulmuş anlamlı anlatımlar bütünüdür. Yazılım için çeşitli diller mevcuttur. Bunlardan bazıları Pascal, C++ ve Java’dır.

Yazılımların çoğu üst düzey programlama dillerinde yazılmıştır. Programcılar için daha kolay ve daha etkilidirler çünkü doğal dillere makine dillerinden daha yakındırlar. Yüksek seviyeli diller, bir derleyici veya yorumlayıcı veya ikisinin kombinasyonu kullanılarak makine diline çevrilir. Yazılım, aynı zamanda, bilgisayarın makine dili talimatlarına güçlü bir şekilde uyan ve bir derleyici kullanılarak makine diline çevrilen düşük seviyeli bir derleme dilinde de yazılabilir.

Elektronik bellekte tutulan ilk yazılım programı Tom Kilburn tarafından yazılmıştır. Program; 2 üzeri 18 = 262,144 tamsayısının en yüksek faktörünü hesaplamış ve 21 Haziran 1948’de İngiltere, Manchester Üniversitesi’nde başarıyla uygulanmıştır. Bu programı tutan bilgisayara SSEM (Küçük Ölçekli Deneysel Makine) adı verildi. Bu bilgisayar aynı zamanda  “Manchester Bebeği” olarak da bilinmektedir.

BİLGİSAYAR YAZILIM TÜRLERİ

Bilgisayar yazılımları genel olarak 3 ana grupta incelenebilir.

Sistem Yazılımları

Bir bilgisayarın dahili işleyişini, monitörleri, yazıcıları ve depolama aygıtları gibi çevre birimlerini bir işletim sistemi aracılığıyla kontrol eder.

Bilgisayarın kendisinin işletilmesini sağlayan, işletim sistemi, derleyiciler (compilers) (Yazılım programında, yazılan programı makine diline çeviren program), çeşitli donatılar (facility) gibi yazılımlardır.

Uygulama Yazılımları

Kullanıcıların dokümanlar oluşturmasına, oyun oynamasına, müzik dinlemesine ya da İnternet’te gezinmesine olanak sağlayan yazılımlara uygulama yazılımı denir.

Kullanıcıların işlerine çözüm sağlayan örneğin çek, senet, stok kontrol, bordro, kütüphane kayıtlarını tutan programlar, bankalardaki müşterilerin para hesaplarını tutan programlar gibi yazılımlardır.

Bütün sistem programları içinde en temel yazılım işletim sistemidir ki, bilgisayarın bütün donanım ve yazılım kaynaklarını kontrol ettiği gibi, kullanıcılara ait uygulama yazılımlarının da çalıştırılmalarını ve denetlenmelerini sağlar.

Çevirici Yazılımlar

Herhangi bir dilde yazılan programı makine diline çeviren yazılımlardır.

YAZILIM ÇEŞİTLERİ

Sistem yazılımları

Sistem yazılımları bilgisayar kullanımı için gerekli ana fonksiyonları sağlar ve bilgisayar donanımına ve sistemin yürütülmesine yardımcı olur. Şu kombinasyonları içerir:

Aygıt sürücüleri

İşletim sistemleri

Sunucular

Hizmet programları

Pencere sistemleri

Sistem yazılımı çeşitli bağımsız donanım bileşenlerinin uyum içinde çalışmalarından sorumludur.

Sistem yazılımı; bilgisayar donanımının işletilmesi ve uygulama yazılımının çalıştırılması için bir platform sağlamak için tasarlanmış bir bilgisayar yazılımıdır.

EN TEMEL SİSTEM YAZILIM TÜRLERİ:

Bilgisayar BIOS’u ve aygıt yazılımı

Bilgisayara bağlı ya da bilgisayar içindeki donanımı çalıştırmak ve kontrol etmek için gereken temel işlevselliği sağlar.

İşletim sistemi (Microsoft Windows, Mac OS X ve Linux olmak üzere):

Bilgisayar parçalarının; hafıza ile diskler arasında veri alışverişi veya monitöre görüntü sağlamak gibi görevleri uygulayarak birlikte çalışmasına olanak sağlar. Ayrıca üst düzey sistem yazılımı ve uygulama yazılımlarının çalıştırılması için bir platform oluşturur.

Yardımcı yazılım

Bilgisayarın analiz edilmesine, yapılandırılmasına, yönetilmesine ve optimize edilmesine yardımcı olur.

Bilgisayar yazılımının bilgisayarın depolama alanına ( sabit sürücü veya bellek gibi ) yüklenmesi gerekir. Yazılım yüklendikten sonra, bilgisayar yazılımı çalıştırılabilir. Her talimat bilgisayarın bir işlem yapmasına neden olur. Veri hareketi tipik olarak bellekteki bir yerden diğerine doğrudur. Bazen, CPU’da yüksek hızlı veri erişimi sağlayan bellek ve kayıtlar arasında verilerin taşınmasını içerir.