Ethereum

Ethereum açık kaynaklı, halka açık, zincirleme modeli merkezli hesaplama platformu ve smart contract protokolü özelliğini sağlayan işletim sistemidir. İşlem bazlı durum geçişleri ile Nakamoto consensus protokolünün güncellenmiş bir versiyonunu destekler.

2015 yılında piyasaya sürülen Ethereum, kendi kripto para birimi olan ether için kullanılan açık kaynaklı, blok zinciri tabanlı, merkezi olmayan bir yazılım platformudur. SmartContracts ve Dağıtılmış Uygulamaların (ĐApps) herhangi bir kesinti, dolandırıcılık, kontrol veya üçüncü bir şahsın müdahalesi olmadan oluşturulmasını ve çalıştırılmasını sağlar.

Ethereum sadece bir platform değil, aynı zamanda bir blockchain üzerinde çalışan bir programlama dilidir (Turing complete), geliştiricilerin dağıtılmış uygulamalar oluşturmasına ve yayınlamasına yardımcı olur.

Ethereum, açık kaynaklı bir bilgi işlem platformu ve işletim sistemidir.

Aynı zamanda kendi kripto para birimi olan ether’e de sahiptir.

Ethereum etrafındaki büyük projelerden biri Microsoft’un ConsenSys ile ortaklığıdır.

Ether, Ethereum platformu tarafından üretilen kripto para birimidir. Ether, banka hesapları arası transfer edilebilir ve madencilik hesaplamalarını karşılamak için kullanılabilir. Ethereum, merkezi olmayan Turing sanal makinesinin (Ethereum Virtual Machine (EVM)) kullanımına olanak verir. Bu sanal makine komutları uluslararası İnternet ağını kullanarak çalıştırabilir. “Gas”, kendi içinde fiyat hesaplama mekanizmasıdır, spam riskini azaltmak ve kaynakları İnternete yüklemek için kullanılır. Ethereum, geçmişiniz veya konumunuz ne olursa olsun, herkes için dijital paraya ve veri dostu hizmetlere açık erişimdir. Cryptocurrency eterinin (ETH) ve bugün kullanabileceğiniz binlerce uygulamanın arkasında topluluk tarafından oluşturulmuş bir teknolojidir.

Ethereum, 2013 yılının sonlarında kripto para araştırmacısı ve programcısı Vitalik Buterin tarafından kullanıma sunulmuştur. Ethereum, para kaynağını 2014 temmuz ve ağustos aylarında online bir fon bulma sitesinden almıştır. Sistem, 30 Temmuz 2015’te, 11.9 milyon coin değerindeki “ön madencilik” ile çalışma başlamıştır. Bu, toplam dolaşım kaynağının yaklaşık %13’ünü oluşturur.

2016 yılında, DAO projesinin çöküşünün sonucu olarak, Ethereum 2 farklı blok zincire ayrıldı, yeni oluşan versiyon Ethereum (ETH) haline geldi, orijinal olan ise Ethereum Classic (ETC) olarak devam eti. Ethereum’un değeri 2017 yılında %13,000 büyüdü.

Ocak 2016 itibarıyla, Ethereum protokolü saniyede 25 işlem yapabilir hale geldi. 19 Aralık 2016’da, Ethereum ilk defa bir gün içinde bir milyon işlemi aştı.

Vitalik Buterin, Ethereum adını vikipedide elementler ve bilim kurgu makalelerini okuyarak seçti. İsmi bulduğunda, “Bir anda fark ettim ki bu ismi gördüğümde diğer alternatif isimlerden daha çok sevdim; kulağa güzel gelmesi ve ‘ether’ kelimesini içermesinden dolayı olduğunu düşünüyorum. Ether, evrene nüfuz eden ve ışığın hareket etmesini sağlayan varsayım olan görünmez araçtır.” şeklinde açıklama yaptı.

Buterin, Bitcoin’in uygulama geliştirmek için komut dillerine ihtiyacı olduğunu savundu.

Ethereum takımı Vitalik Buterin, Mihai Alisie, Anthony Di Iorio ve Charles Hoskinson’dan oluşuyor. Ethereum projesinin resmi geliştirilmesi 2014 yılının başlarında Swiss şirketlerinde (Ethereum Switzerland GmbH) başladı. Daha sonra, kâr amacı gütmeyen, Ethereum Kurumu yaratıldı. Ethereum para kaynağını 2014’ün temmuz ve ağustos aylarında online fon elde etme sitesinden ve başka bir dijital para olan Bitcoin ile ether alan kullanıcılar tarafından sağlanmıştır.

(AET) KURUMSAL ETHEREUM İTTİFAKI

Mart 2017’de, çeşitli blok zincir kuruluşları, araştırma grupları ve zengin 500 firma Enterprise Ethereum Alliance (EEA)’ı desteklediğini açıkladı. Mayısıs ayında kâr amacı gütmeyen bu kuruluş; ConsenSys, CME Group, Cornell Üniversitesi’nin araştırma grubu, Toyota Araştırma Enstitüsü, Samsung SDS, Microsoft, Intel, J.P. Morgan, Cooley LLP, Merck KGaA, DTCC, Deloitte, Accenture, Banco Santander, BNY Mellon, ING ve Kanada Ulusal Bankasını da içeren 116 üyeye ulaştı. Temmuz 2017’ye gelindiğinde eski şirketlere ek olarak MasterCard, Cisco Systems, ve Scotiabank’ı da içeren 150’nin üzerinde üye sayısına ulaştı.

Ethereum platformunun çeşitli prototipleri bu kuruluş tarafından kavram kanıtlamanın bir parçası olarak Frontier ağı öncesinde geliştirilmiştir. “Olympic” adlı prototip, halka açık beta ön sürümü ile çıkan son prototipti. Olympic ağı, kullanıcılarına Ethereum blok zincirinde buldukları hatalar karşılığında 25000 ether sağladı.”Frontier” Temmuz 2015’te Ethereum platformunun geçici deneysel sürümü olarak çıktı.

“Homestead” ilk yazılım döngüsü ürünü olarak düşünülebilir. Satın alma ve satma süreçlerinin güvenlik iyileştirmelerini içeren bir üründür.

ETER

Ether, kullanıcıların yaptıkları işlemleri tutması amacıyla Ethereum’un çıkardığı temel kripto para birimidir. Gaz ödemeleri, işlemlerin hesaplama ücreti ve diğer durumlar için kullanılır. Ether ETH kodu altında listelenir ve kripto para değişimlerinde işlem görür. Yunan alfabesinde büyük Xi karakteri olan (Ξ) sembolü ile simgelenir. Aynı zamanda Ethereum dünyasında işlem ücretleri ve hesaplamaları ödemek için de kullanılır.

ÖZELLİKLERİ

Diğer kripto paralar gibi her bir ether’in doğrulanması, kriptografi kullanılarak korunan blok zinciri ile yapılmaktadır. Tasarım olarak blok zinciri, veri değişikliklerinin engellenmesini karşı dirençli yapılmıştır. Karşılıklı olarak yapılan işlemlerin kayıtları açık olarak tutulmakta ve doğrulanmaktadır. Bitcoin’den farklı olarak Ethereum kullanıcıların hesap ve bakiyelerini durum geçişleri olarak adlandırılan bir yöntem ile yönetmektedir.

BİTCOİN’LE KARŞILAŞTIRILMASI

Ethereum, çeşitli yönlerden Bitcoin’den (En büyük piyasa değerine sahip kripto para birimi) farklıdır:

Ethereum’un blok süresi 14-15 saniyedir. Bu, Bitcoin için 10 dakikadır.

Ethereum madenciliği, bazen sert çatallar sırasında değişen ancak genellikle tutarlı oranda yeni dijital paralar üretir. Bitcoin için, oran her 4 yılda bir yarıya düşer.

Proof-of-work (iş kanıtı) için, madencilikte uzman ASIC’lerin (Application-specific integrated circuit – UygulaMayısa Özel Entegre Devre) avantajlarını azaltan Ethash algoritmasını kullanır.

Bitcoin işlemleri, işlem büyüklüğü ile bayt cinsinden rekabet ederken, işlem ücretleri hesaplama karmaşıklığına göre değişir. Bant genişliği kullanımı ve depolama ihtiyaçları (sistemde “gaz” olarak bilinir) ile farklılık gösterir.

Ethereum gaz ünitelerinin her birinin bir işlemde belirtilebilecek bir fiyatı vardır. Bu, tipik olarak Gwei olarak ölçülür. Bitcoin işlemleri genellikle Satoshi’nin bayt başına belirttiği ücretlere sahiptir.

İşlem ücretleri, genellikle Ethereum için Bitcoin’den daha düşüktür. Aralık 2017’de, Ethereum’un ortalama işlem ücreti, 0.33 dolara karşılık gelirken, Bitcoin için bu değer 23 dolara karşılık gelmiştir.

Ethereum, Wei’deki değerlerin hesaplardan geçirildiği ve başka bir hesaba aktarıldığı bir hesap sistemi kullanır.

Ethereum’un, Proof-of-Stake’e (ortadaki para kanıtı) transfer edilmesi planlanılıyor. Bu günlerde Ethereum, Proof-of-Work (iş kanıtı) ve Proof-of-Stake arasında melezdir.

ARZ DURUMU

2018 Ocak itibari ile toplam Ethereum temini 98 milyon Ξ olmuştur. 2017 yılında Ethereum madenciliği, toplam arzda %10’luk artışa denk gelen 9.2 milyon yeni Ethereum üretti. Casper FFG ve CBC ’nin enflasyon oranını %0.5 ila %2 arasında azaltması bekleniyor. Ethereum’un toplam tedariğinde şu anda uygulanmış sert bir tepe yoktur, ancak belirli bir noktada sona ermesi ve deflasyonist olması beklenmektedir.

Ethereum’da çalıştırılan uygulamalar platforma özgü bir kriptografik belirteç olan ether üzerinde çalıştırılır. Ethereum, 2014 yılında, ezici bir yanıt alan ether için bir ön satış başlatmıştı. Ether, Ethereum platformunda dolaşmak için bir araç gibidir ve çoğunlukla Ethereum içinde uygulama geliştirmek ve çalıştırmak isteyen geliştiriciler tarafından aranır. Ether genel olarak iki amaç için kullanılır: Diğer kripto para birimleri gibi dijital para borsası olarak alınıp satılır ve Ethereum içinde uygulamaları çalıştırmak ve hatta işten para kazanmak için kullanılır.

Ethereum’a göre, “hemen hemen her şeyi kodlamak, merkezden uzaklaştırmak, güvence altına almak ve ticaret yapmak” için kullanılabilir. Ethereum ile ilgili en büyük projelerden biri, Microsoft’un ConsenSys ile ortaklığıdır ve “Microsoft Azure üzerinde Hizmet Olarak Ethereum Blok Zinciri (EBaaS), böylece Kurumsal müşteriler ve geliştiriciler tek tıkla bulut tabanlı blok zinciri geliştirici ortamına sahip olabilirler.

2016 yılında Ethereum, kötü niyetli bir aktörün, Ethereum’un yazılım platformundan kaynaklanan bir dizi akıllı sözleşme olan DAO’da toplanan 50 milyon dolar değerinden fazla fonu çaldıktan sonra Ethereum ve Ethereum Classic olmak üzere iki ayrı blok zincirine bölündü. Yeni Ethereum, daha fazla kötü amaçlı yazılım saldırılarına karşı koruma sağlamak için orijinal yazılımdan bir hard fork’du. Eylül 2019 itibarıyla Ethereum, Bitcoin’in ardından piyasadaki en büyük ikinci sanal para birimidir. Ethereum para birimi kazanmak, bitcoin’den çok daha hızlıdır (bitcoin’in neredeyse tekdüze 10 dakikasına yaklaşık 14 veya 15 saniye) ve dolaşımda bitcoin’den çok daha fazla eter birimi vardır.

Herkesin finansal hizmetlere erişimi yoktur. Ancak Ethereum’a ve onun borç verme, ödünç alma ve tasarruf ürünlerine erişmek için ihtiyacınız olan tek şey bir internet bağlantısıdır.

Bir Ethereum uygulamasını kullanmak için tüm kişisel bilgilerinizi vermenize gerek yoktur. Ethereum, gözetime değil değere dayalı bir ekonomi inşa etmektedir.

Ethereum, doğrudan başka biriyle para taşımanıza veya anlaşma yapmanıza izin verir. Aracı şirketlerden geçmenize gerek yoktur.

Hiçbir hükümet veya şirketin Ethereum üzerinde kontrolü yoktur. Bu ademi merkeziyetçilik, herhangi birinin Ethereum’da ödeme almanızı veya hizmetleri kullanmanızı engellemesini neredeyse imkansız hale getirir.

Ethereum, küçük bir ücret karşılığında herkese kripto para göndermenize izin veren bir teknolojidir. Ayrıca, herkesin kullanabileceği ve kimsenin kaldıramayacağı uygulamalara güç verir.

Ethereum, bazı büyük farklılıklarla Bitcoin’in yeniliğine dayanır.

Her ikisi de dijital parayı ödeme sağlayıcıları veya bankalar olmadan kullanmanıza izin verir. Ancak Ethereum programlanabilir, bu nedenle onu birçok farklı dijital varlık için de kullanabilirsiniz.

Bu aynı zamanda Ethereum’un ödemelerden daha fazlası olduğu anlamına gelir. Verilerinizi çalamayan veya sizi sansürleyemeyen finansal hizmetler, oyunlar ve uygulamalardan oluşan bir pazar yeridir.

Ethereum’un küresel “paylaşılan durumu”, bir mesaj geçiş çerçevesi aracılığıyla birbirleriyle etkileşime girebilen birçok küçük nesneden (“hesaplar”) oluşur. Her hesabın kendisiyle ilişkili bir durumu ve 20 baytlık bir adresi vardır. Ethereum’daki bir adres, herhangi bir hesabı tanımlamak için kullanılan 160 bitlik bir tanımlayıcıdır.

İki tür hesap vardır:

Özel anahtarlarla kontrol edilen ve kendileriyle ilişkilendirilmiş hiçbir kodu olmayan harici olarak sahip olunan hesaplar.

Sözleşme kodları tarafından kontrol edilen ve kendileriyle ilişkili koda sahip olan sözleşme hesapları.

Hesap durumu, hesabın türüne bakılmaksızın mevcut olan dört bileşenden oluşur:

nonce : Hesap harici olarak sahip olunan bir hesapsa, bu numara, hesabın adresinden gönderilen işlemlerin sayısını temsil eder. Hesap bir sözleşmeli hesap ise, tek, hesap tarafından oluşturulan sözleşmelerin sayısıdır.

Bakiye : Bu adrese ait Wei’nin numarası. Ether başına 1e + 18 Wei vardır.

storageRoot : Bir Merkle Patricia ağacının kök düğümünün karmasıdır. Bu ağaç, bu hesabın depolama içeriklerinin karmasını kodlar ve varsayılan olarak boştur.

codeHash : Bu hesabın EVM (Ethereum Sanal Makinesi – bundan sonra daha fazlası) kodunun hash’idir. Sözleşmeli hesaplar için bu, kod haline getirilen ve codeHash olarak saklanan koddur. Dışarıdan sahip olunan hesaplar için, codeHash alanı, boş dizenin karmasıdır.