Cosmos (ATOM) Nedir?

Cosmos, Blockchain İletişim Protokolü (IBC) ve California çıkışlı startup Tendermint ortaklığında geliştirilen ve yeni nesil internet teknolojisinin temeli olmayı hedefleyen bir varlıktır. Blok zincirleri için bağımsız bir ekosistem olarak da tanımlanabilmektedir.

Cosmos 14 Mart 2019’da piyasa çıkmıştır. Cosmos, kripto para birimlerini bölmek yerine hepsini bir araya getirip, birlikte çalışmayı amaçlamıştır. Para değişimleri için özel blockchain internetini mümkün kılmıştır.

Blokzincirleri, kendi kurallarıyla ve dış dünyadan izole olarak çalışmaktadır. Cosmos ağı, blokzincirlerinin birbirleriyle etkileşime girerek, blokzincirleri arasında işlemler yapılabilmesini amaçlamaktadır.

Cosmos ağı, “blokzincirlerinin interneti” (IoB) olarak tanımlanmaktadır.

Blokzincirlerinin birbirleri ile etkileşime girmesi için Cosmos ağının belirli bileşenleri vardır.

Tendermint Çekirdeği — Blokzinciri geliştirme platformu olarak çalışan açık kaynaklı temel katmandır. Bir uygulamaya sahip olan herkes, kendi merkezi olmayan / dağıtılmış ağını ve kendi BFT(*) uyumlu konsensus modelini entegre etmek için bu blokzinciri platformunu kullanabilir.

Blokzincirleri Arasında İletişim (IBC) — Bağımsız zincirlerin birbirleri arasında iletişim kurabilmesini sağlayan bağlantı katmanıdır. Bu katman, ortak bir mimariyi paylaşan ve birbiriyle bağlantılı ancak bağımsız olarak hareket edebilen alanlar ve bağlantı merkezleri oluşturmaktadır.

Cosmos (ATOM) Nasıl Çalışır?

Cosmos, tüm sistemin uyum içinde çalışması için Cosmos Hub adı verilen koordinasyon ve doğrulama merkezini çalıştırır. Cosmos ağında gerçekleşen Tendermint işlemleri Hisse Kanıtı (PoS) algoritması ile doğrulanır.

Tendermint çekirdeğini kullanan uygulamalar, Cosmos Hub ile Uygulama Blokzinciri Arayüzü (ABCI) aracılığıyla iletişim kurar. Blokzincirleri Arasında İletişim (IBC) protokolü, Cosmos Hub’a bağlı alanları (zones) ve ağ merkezlerini (hubs) birbirine bağlayarak, blokzincirleri arasında transfer işlemlerinin gerçekleştirilmesine aracılık eder.

Tendermint bir blok zinciri değildir, açık kaynak kodlu bir geliştirici aracı durumundadır. Blockchain uygulamaları için özelleştirilebilir bir temeldir.

Tendermint’in fikir birliğinin (consensus), bir proof-of-stake (PoS) algoritması olduğu şeklindedir. Bu durum, örneğin Delegated PoS (Yetkilendirilmiş bir proof-of-stake) veya Yetki Kanıtı konsensüsü (Proof of Authority consensus) gibi diğer PoS biçimlerini yeniden yapılandırabilir.

PoS modelini tercih etmek büyük bir tercih anlamına gelir. Zira, Tendermint’in birlikte çalışabilirliği ile anında sona erme durumu, saniyede binlerce işlemi ve artan güvenliği sağlar.

Cosmos Ağı’ndaki bir sonraki parça Bloklar Arası Zincirler iletişim protokolü (IBC) şeklindedir. Bu yazılım, ağ içindeki bölgeleri ve merkezleri birbirine bağlar ve heterojen zincirler arasında token alışverişine izin verir.

Cosmos’un bireysel başvurulara heterojen zincirler olarak atıfta bulunduğunu not etmek son derece önemlidir. Bunun nedeni, ağ içerisinde yer alan her bir zincirin veya uygulamanın kendi egemenliğine ve katman mimarisine sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Kısacası bu, her birinin (Tendermint’te yerleşik) kendi yazılım kümesine ve bağımsız yönetişime sahip olmasına rağmen, IBC’nin zincirleri bağlayabileceği anlamına gelmektedir.

Ağdaki merkezler, bölge olarak da adlandırılan zincirlerin her biri için ana defter görevi görür. Hub (merkez), bölgeler arasında yer değiştiren tokenin defteri durumundadır.

Ağdaki hub’lar olmadan, Cosmos bir dizi papatya dizimi blok zinciri şeklindedir. Tokenlerin bu tip bloklar arasındaki değişimi, token kaynağının, özellikle de onaylayıcılarının güvenilmesi üzerinde büyük bir baskı oluşturur. Tokenler olarak bu sorun ağ boyunca A zincirinden B zincirine, C zincirine vb. geçtiği için birleşik hale gelir. Alıcı zincirinin, her zaman üssel olarak önce onaylayıcı gruplarına güvenmesi gerekir.

Ağdaki hub’lar, bölgeleri doğrudan birbirine değil, kendilerine bağlı tutarak bu durumu azaltır. Bölgeler bağlantılarını yalnızca diğer merkezlerle sınırlarsa, çifte harcama veya tokenlerin donmamış olma riski büyük ölçüde azalır. Bölgelerin doğrudan diğer bölgelere veya onlardan önce tokenlere geçen bölgelere güvenmesi gerekmez. Sadece merkezlere güvenmek için hesap vermeleri gerekir.

Cosmos SDK: Geliştiricilerin kendi özel blok zincirlerini oluşturmalarına ve bunu ITB protokolü aracılığıyla bağlamalarına olanak tanır. Örneğin, Terra ve Binance Chain, Cosmos SDK ile oluşturulmuştur.

ATOM, Cosmos’un yerel varlığıdır ve zincir içi yönetişim için kullanılmaktadır.